İyi Bir Sonuç Bölümü Nasıl Yazılır?
Makalenin temeli
Şüphesiz, bir makalenin her bölümü önemlidir. Ancak sonuç bölümünde çalışmadan elde edilen bulgular yer alır ve bunlar doğrultusunda kısa bir değerlendirme yapılır. Hipotezin geçerliliği konusunda yargıda bulunulur. Hatta sonuca bağlı öneriler de bir arada işlenebilir. Ancak söz konusu öneri ve kararların mutlaka araştırma bulgularına dayandırılması gerekmektedir.
Bilime katkıda bulunacak yeni bilginin yer aldığı kısım sonuç kısmı olduğu için, bu bölüm aslında tüm makalenizin üzerine kurulduğu bir temel olmalıdır.
Makalenizin bu kısmı en az diğer bölümler kadar önemlidir ama makalenin sonunda yer aldığı için, araştırmacının “artık söyleyecek bir şey kalmadı” diye düşündüğü noktada olabilir. Oysaki bir makalenin en akılda kalan kısmı da sonuç bölümüdür.
Olmazsa olmazlar
Bu bölümün ana özellikleri şunlardır:
- Makale sorusunun öneminin vurgulanması
- Toparlayıcı olması, bütünlük hissi vermesi
- Okuyucuda son bir intiba oluşturması
Öneriler
Yukarıda belirtilen maddeler doğrultusunda şu önerilerin dikkate alınması faydalı olacaktır:
- “Ne olacak?” sorusunu yanıtlayın. Okuyuculara bu çalışmanın neden önemli olduğunu açıklayın. Makalenizin anlamlı ve faydalı olduğunu kanıtlayın.
- Sentez yapın, özet değil! Makalenizde yer alan bilgileri, tekrar tekrar sunulan veriler haline getirmeye kalkışmayın. Okuyucular bunları zaten gördü. Eğer veriler tekrarlanacaksa, bunları tablo veya grafiklerle sunmak faydalı olacaktır. İfade etmeye çalıştığınız noktaların ve kullandığınız örneklerin rastgele olmadığını, hepsinin birbiri ile ilişkisi olduğunu göstermelisiniz.
- Okuyucularınızı yeniden yönlendirin. Okurları düşünmeye sevk edecek bir yol açın. Örneğin, makalenizin gerçek hayata nasıl uygulanabileceği gibi. Global düşünmeye çalışın. Eğer giriş bölümü genelden özele doğru geliştiyse, sonuç bölümünde de tersini yapın: Özelden genele doğru yazın.
- Yeni bir anlam kazandırın. Bunu yapmak için yeni bir bilgi uydurmanız gerekmez. Fikirlerinizin nasıl uygulanacağını göstererek yeni bir tablo oluşturabilirsiniz. Genelde makalenin bütünü, parçalarından daha değerlidir.
Stratejiler
Sonuç bölümünü, girişin yansıması şeklinde yazmak iyi bir strateji olabilir. Başladığınız senaryo ile bitirirseniz, tüm çalışmanızın yeni bir anlayış yaratmada yararlı olduğunu kanıtlamış olursunuz. Okuyucuda merak uyandırmak da önemlidir. Bu yaklaşım ile okuyucuyu yeniden makaledeki bilgilere yönlendirmiş olursunuz. Böylece, sonuçları kendi hayatlarında uygulama imkanını yakalayabilirler.
Soru sorarak şaşırtın. Okuyuculara soru sormak veya genel olarak soru sormak, okuyucuların sonuç bölümünü okuyana dek sahip olamadığı bakış açısını kazanmalarına yardım eder. Ayrıca, yeni anlam yaratmak için ana fikirleri bir araya getirir.
Çalışmada planlanan akıştan herhangi bir sapma varsa, sebepleri ile anlatılmalıdır ve bunların sonuçlara olan etkisinin nasıl en aza indirildiği veya önlendiği açıklanmalıdır.
Son olarak, bu bölümde tez çalışmasından elde edilen sonuçlar açık-seçik ve öz bir biçimde yazılmalıdır.
Yorumlar ayrı tutulmalı
Tez çalışmasını yapan kişinin kendinden sonra aynı konuda ya da ilgili konularda çalışacak kişilere veya başka kurum ve ilgililere iletmek istediği öneriler varsa, bunlar ‘öneriler’ başlığı altında yazılabilir. Ancak tüm yorumlar tartışma bölümüne bırakılmalıdır.
